Pochodzę z powiatu sokołowskiego – kontynuował - więc niech mi wolno będzie przytoczyć jednostkowy przykład, pojedynczego człowieka, będący zarazem wykładnią losu tysięcy jemu podobnych. Sołtys wsi Sewerynówki Józef Myszko został aresztowany 30 listopada 1946 r. w rodzinnej wsi i oskarżony o to, że udzielał pomocy bandytom, dwukrotnie dając im pożywienie, oraz zaniechał donieść o trzykrotnym pobycie bandy w jego wsi. 28 grudnia tego samego roku komuniści urządzili mu proces pokazowy w Sterdyni, po czym natychmiast po orzeczeniu kary śmierci wykonali wyrok na oczach setek spędzonych mieszkańców. Jakże oczywista nasuwa się tu analogia do sołtysa Ksawerego Bielińskiego, który został wywieziony na Sybir. Okupanci także jego nazywali bandytą, członkiem szajki. Być może oni wszyscy przeczuwali to, co tak pięknie i właściwie opisał później etyk i filozof, profesor Henryk Elzenberg. Walka straceńcza, „walka o sprawę z góry przegraną, bynajmniej nie jest poczynaniem bez sensu. Wartość walki tkwi nie w szansach zwycięstwa sprawy, w imię której się ją podjęło, ale w wielkości tej sprawy”. Bo walka o wolność jest zawsze racjonalna i usprawiedliwiona, i „gdy się raz zaczyna, z ojca krwią spada dziedzictwem na syna”, jak pisał wielki poeta. 
Puentę tych wydarzeń niech stanowi dzień 29 maja 2008 r., tego dnia bowiem do Sokołowa Podlaskiego przybył świętej pamięci Lech Kaczyński, prezydent Najjaśniejszej Rzeczypospolitej. Przed pomnikiem postawionym w miejscu stracenia przekazał na ręce burmistrza miasta Order Orła Białego nadany pośmiertnie księdzu Stanisławowi Brzósce.
Kilka miesięcy wcześniej, 11 listopada 2007 r., w Pałacu Prezydenckim Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski odebrali bliscy kapitana Władysława Łukasiuka „Młota”, legendarnego dowódcy 6. Brygady Wileńskiej AK, działającej głównie na Podlasiu.
Panie Marszałku, Wysoki Senacie, w ten oto sposób ojczyzna spłaca swój wielki dług wobec tych, co krwi swojej nigdy jej nie odmówili, bo „walka o wolność, gdy się raz zaczyna, z ojca krwią spada dziedzictwem na syna” – zakończył swoje wystąpienie senator.

Tego dnia także w obecności marszałka i wice-marszałków Senatu,  delegacji samorządowców z Sokołowa Podlaskiego, Siedlec, Łukowa, młodzieży ze szkół z Sokołowa Podlaskiego i Łukowa, zaproszonych gości, odbyło się otwarcie wystawy poświęconej  ks. Stanisławowi Brzósce, ostatniemu dowódcy powstania styczniowego. Ekspozycję, zorganizowaną z inicjatywy senatorów Marii Koc i Waldemara Kraski, przygotowało Archiwum Państwowe w Siedlcach we współpracy z Archiwum Państwowym w Lublinie, Archiwum Głównym Akt Dawnych, Archiwum Akt Nowych, Archiwum Diecezji Siedleckiej oraz Sokołowskim Ośrodkiem Kultury.
Wystawa ukazuje drogę życiową ks. Stanisława Brzóski – od jego dzieciństwa i młodości poprzez posługę kapłańską w Sokołowie Podlaskim i Łukowie, powstańczą epopeję, po aresztowanie i tragiczną śmierć. Na 11 planszach przedstawiono unikatowe dokumenty archiwalne i fotografie dotyczące Stanisława Brzóski, jego udziału w przedpowstaniowej konspiracji i walkach powstańczych. Na 2 mapach ukazano szlak bojowy ks. Stanisława Brzóski w powstaniu styczniowym. Wystawę zamykają fotografie przedstawiające uroczystości odsłonięcia pomnika ks. Stanisława Brzóski w Sokołowie Podlaskim w 1925 r. i nadania mu Orderu Orła Białego przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego w 2008 r.

foto: Jacek Odziemczyk